Klany Kaledonii to jedna z niewielu gier ekonomicznych, kt贸re w ostatnim czasie trafia艂y na nasz st贸艂.聽 Od wydania tego tytu艂u zrobi艂o si臋 o nim g艂o艣no zar贸wno w pozytywny i nieco negatywny spos贸b. Nie zmienia to jednak faktu, 偶e gra trafia do mojego TOP 10 najlepszych gier w jakie gra艂em – dowiecie si臋 zaraz dlaczego, co mi si臋 podoba, a co odrzuca. We藕cie sw贸j ulubiony nap贸j (mo偶e by膰 te偶 whisky, dowiecie si臋 potem czemu) i聽 bierzcie si臋 za czytanie!
Klany Kaledonii
Czas gry: oko艂o 30 minut na osob臋
Wydawca:聽 Czacha Games
Wiek na pude艂ku: 12+
Wiek wed艂ug mnie: ograny 9+, nieograny 11+
Liczba graczy: 1-4
Mechanika:worker placement
Tematyka: klany XIX wiecznej Szkocji
Zawarto艣膰 pude艂ka:
- 239 drewnianych znacznik贸w
- 4 kafelki planszy
- 1 plansza rynku
- 1 plansza eksportu
- 4 plansze graczy
- 9 kafelk贸w klan贸w
- 50 kafelk贸w kontrakt贸w
- 9 kafelk贸w punktacji
- znaczniki
- 70 偶eton贸w – monet
- instrukcja
Wykonanie
Tym razem zaczn臋 od grafiki i rysunk贸w gry Klany Kaledonii. Za cz臋艣膰 graficzn膮 odpowiada znany projektant Klemens Franz, kt贸ry ilustrowa艂 ju偶 Wysp臋 Skye czy Kawerna. Kawerna recenzja znajdziecie pod linkiem! 馃檪
Przy Klanach nie zawi贸d艂 i wszystko super si臋 prezentuje. Wracaj膮c do standardowego opisu, pude艂ko nie jest zbyt du偶e jak na gr臋 ekonomiczn膮 takich rozmiar贸w.
Ostatnio bardzo popularne jest przez wydawc贸w sprzedawanie gier z powietrzem, w za du偶ych kartonach. Tutaj jednak pude艂ko jest robione wr臋cz na wymiar, co mi osobi艣cie si臋 podoba, bo nie zajmuje na p贸艂ce tak wiele miejsca. S艂ysza艂em jednak, 偶e niekt贸rzy na to narzekaj膮, bo po ka偶dej rozgrywce musz膮 wszystko dok艂adnie uk艂ada膰, aby wieko si臋 domkn臋艂o. Ja zawsze uk艂adam elementy, aby potem by艂o 艂atwiej roz艂o偶y膰, wi臋c mnie to nie dotyczy. To ju偶 zale偶y od was.
Co w 艣rodku?
W grze Klany Kaledonii b臋dziemy starali si臋 zdobywa膰 i produkowa膰 dobra. Jednym z element贸w s膮 oczywi艣cie produkty – drewniane, bardzo solidnie wykonane. Beczka whisky rzeczywi艣cie wygl膮da jak beczka, a inne przypominaj膮 swoje odpowiedniki. Ka偶dy otrzymuje r贸wnie偶 zestaw gracza, czyli kolejne drewniane znaczniki. Tam mo偶emy si臋 spotka膰 z piekarni膮 (chleb) z kr贸wkami czy owcami. Dzi臋ki takim znacznikom gra znacz膮co zyskuje przy roz艂o偶eniu ich na plansz臋 – wszystko wygl膮da super i jest widoczne na planszy. Mamy r贸wnie偶 w pude艂ku r贸偶ne planszetki, solidne z twardej tektury, 艂adne i przejrzyste. Najbardziej podoba mi si臋 chyba planszetka rynku, gdzie za pomoc膮 prze藕roczystych 偶eton贸w odczytujemy cen臋. 艢wietnie to wygl膮da, sami zobaczcie:
Klany Kaledonii to nie tylko drewniane elementy, ale r贸wnie偶 sporo tektury. G艂贸wnie pieni膮dze, ale te偶 kafle kontrakt贸w, kafle klan贸w czy kafle punktacji. S膮 one bardzo twarde, przez co nie ma tutaj mowy o s艂abej jako艣ci.
Ostatnim elementem jest instrukcja. Wykonana 艂adnie, ale napisana okropnie. Co chwil臋 trzeba zagl膮da膰 do instrukcji, a 偶eby ca艂kowicie ogarn膮膰 zasady, trzeba przeczyta膰 j膮 ze trzy razy. Sporo b艂臋d贸w, niejasno艣ci i s艂abe t艂umaczenie. Ca艂o艣膰 gry wykonana super, ale instrukcja to jaka艣 masakra…
Rozgrywka
Klany Kaledonii to gra euro, kt贸ra mechaniczne przypomina mi jedn膮 z moich pierwszych nowoczesnych plansz贸wek – Terra Mystica. Tak jak tam gracze b臋d膮 rozwija膰 si臋, budowa膰, otrzymywa膰 zasoby i z czasem stawa膰 si臋 coraz pot臋偶niejszym. Zacznijmy jednak od samego pocz膮tku, czyli od przygotowania naszej gry.
Plansza z Klan贸w jest modularna, czyli mo偶emy j膮 zmienia膰. Mamy w sumie cztery cz臋艣ci naszej mapy, a ka偶dy fragment jest dwustronny. W zale偶no艣ci jak u艂o偶ymy, tak nasza plansza b臋dzie si臋 prezentowa艂a.
Ka偶dy z graczy musi sobie przygotowa膰 planszetk臋, gdzie u艂o偶y w odpowiednich miejscach wszystkie swoje budynki. Nie mo偶na te偶 zapomnie膰 o klanach i pocz膮tkowych produkcjach – w grze mamy 9 klan贸w i na ka偶d膮 rozgrywk臋 losujemy cz臋艣膰 z nich i gramy. Ka偶dy klan ma oczywi艣cie swoje bonusy i zdolno艣ci w postaci wi臋kszej sprzeda偶y, mniejszy koszt budowy czy podpisanie dodatkowego kontraktu. Setup gry jest naprawd臋 d艂ugi i mo偶e zaj膮膰 nawet 30 minut. Z艂o偶enie gry te偶 troch臋 zajmuje, je艣li chcemy, aby w pude艂ku wszystko by艂o pouk艂adane.
Zaczynamy podb贸j Szkocji!
Sama gra b臋dzie trwa艂a 5 rund, a w ka偶dej z nich b臋dzie nam punktowa艂o co艣 innego. Co gr臋 b臋dziemy losowa膰 偶etony punktacji, aby nie by艂o zbyt nudno i nie czu膰 tej powtarzalno艣ci. Jak si臋 pewnie domy艣lili艣cie, gr臋 wygra osoba, kt贸ra zdob臋dzie najwi臋cej punkt贸w.
Tak jak wspomnia艂em, mechanicznie gra przypomina Terr臋. Tak jak tam gracze b臋d膮 naprzemiennie wykonywa膰 ruch, wykonuj膮c jedn膮 z 8 r贸偶nych akcji. Nie b臋d臋 ich dok艂adnie opisywa艂, bo nie chce was za bardzo zanudza膰. W swoim ruchu gracz mo偶e: handlowa膰, pozyska膰 kontrakt eksportowy, budowa膰, ulepszy膰 偶eglug臋, ulepszy膰 technologi臋, zatrudni膰 kupca, zrealizowa膰 kontrakt eksportowy lub spasowa膰 i zako艅czy膰 aktualn膮 rund臋.
G艂贸wn膮 akcj膮 b臋dzie jednak budowa/ekspansja, czyli zajmowanie teren贸w na planszy i rozw贸j naszego klanu o coraz to lepsze budynki. Gracz w celu budowy op艂aca koszt budynku oraz pola, na kt贸rym chce po艂o偶y膰 budynek. Pierwsze dwa budynki rozmieszczone w grze umieszczamy dowolnie na planszy, jednak kolejne musz膮 znajdowa膰 si臋 ju偶 ko艂o wybudowanych. Podczas budowy mo偶na obra膰 dwie r贸偶ne taktyki, odizolowa膰 si臋, lub budowa膰 ko艂o naszych oponent贸w. Je艣li wybudujemy si臋 obok, mo偶emy natychmiast kupi膰 towar wytwarzany w budynku u przeciwnika za ni偶sz膮 cen臋 z rynku. Warto te偶 wspomnie膰 o 偶egludze. Na g艂贸wnej planszy jest sporo jezior oraz rzek, kt贸rych gracze na pocz膮tku nie mog膮 przekracza膰 (co艣 jak p艂ywanie w TM). B臋dzie trzeba po艣wi臋ci膰 par臋 monet na ulepszenie, aby mo偶na by艂o takie pola przekracza膰.
Rynek
Warto po艣wi臋ci膰 par臋 zda艅 rynkowi, bo on w Klanach najbardziej mi si臋 podoba. Jest bardzo prosty i przejrzysty. Gracze mog膮 podczas wykonywania akcji wys艂a膰 swoich kupc贸w i sprzeda膰 nadmiarowe towary lub kupi膰 brakuj膮ce. Za ka偶dym razem ceny zaznaczamy za pomoc膮 prze藕roczystych 偶eton贸w, przez co wszystko jest jasne i widoczne. Rynek bardzo dynamicznie si臋 zmienia, bo je艣li sprzedajemy towary, to cena danego dobra leci w d贸艂. Na odwr贸t jest z kupnem – im wi臋cej kupujemy, tym wi臋ksza cena. Ca艂y czas warto艣膰 d贸br zmienia si臋 i mo偶na sporo pieni臋dzy wykr臋ci膰, je艣li dobrze to wykorzystamy.
Przych贸d, produkcje, punkty…
Gdy wszyscy spasuj膮, przechodzimy do produkcji, przychodu i punktacji. Na pocz膮tku ka偶dy bierze odpowiedni膮 ilo艣膰 pieni臋dzy, jakie uda艂o mu si臋 wyprodukowa膰. Wszystko jest widoczne na naszych planszetkach – to co ods艂oni臋te jest naszym przychodem. Podobnie jest z produkcj膮, je艣li „wybudowane” dwie krowy, to produkujemy dwa mleka. Inaczej dzia艂a jednak produkcja d贸br przetworzonych. Nie otrzymujemy od razu danego towaru, a musimy go wyprodukowa膰. Do wytworzenia sera potrzebne jest mleko, do chleba czy whisky zbo偶e. Po dobraniu wszystkich pieni臋dzy i d贸br punktujemy aktualn膮 rund臋. Po tym wszystkim ko艅czymy rudne i rozpoczynamy nast臋pn膮. Przygotowanie nowej to zebranie kupc贸w z rynku i dodanie nowych, brakuj膮cych kontrakt贸w eksportowych.
Gracze po zako艅czeniu pi膮tej rundy podliczaj膮 punkty. Klan, kt贸ry zdoby艂 ich najwi臋cej, wygrywa.
Recenzja gry Klany Kaledonii
Podsumowanie gry Klany Kaledonii b臋dzie do艣膰 kr贸tkie, bo to dobra gra jest. Do wykonania nie mam zastrze偶e艅, jedynie instrukcja mog艂aby zosta膰 dopracowana i lepiej napisana. Mechanicznie gra bardzo mi si臋 podoba, wszystko fajne ze sob膮 wsp贸艂gra, a spos贸b zmian cen spodoba艂 mi si臋 najbardziej. Je艣li chodzi o skalowanie gry, to wypada nie藕le. Najlepiej gra si臋 na trzy osoby, bo nie ma zbyt ma艂o miejsca, ani nie jest zbyt ciasno na planszy. Mo偶na te偶 艣wietnie wykorzysta膰 premi臋 za s膮siedztwo, czyli ta艅sze kupowanie d贸br. Nie znaczy to, 偶e na dwie czy cztery gra si臋 藕le. Przy rozgrywce na dwie osoby gra jest bardziej wy艣cigiem w kontrakty i maksowanie punkt贸w tam. Nie ma te偶 za du偶o wolnego miejsca, bo gramy na mniejszym obszarze. Gra na czterech jest troch臋 zbyt ciasna dla mnie. Mo偶liwo艣膰 jest te偶 gry solo, jednak nie mia艂em okazji spr贸bowa膰.
We wszystkich wariantach nie ma mowy o downtime. Szybkie wykonywanie akcji nie spowalnia nam gry nawet przy grze w czterech, a pude艂kowe 30 minut na gracza to rzeczywi艣cie prawda. Je艣li chodzi o regrywalno艣膰, to jest do艣膰 standardowa jak na gr臋 euro. Mamy tutaj r贸偶ne punktowania oraz zmienn膮 plansz臋. Sporo dodaj膮 nam te偶 r贸偶ne klany, kt贸re wymuszaj膮 r贸偶ne style rozgrywki.
Klany Kaledonii to po prostu dobra gra euro, kt贸ra przekona艂a mnie do siebie dzi臋ki fajnej mechanice i bardzo 艂adnemu wykonaniu, kt贸re w wi臋kszo艣ci gracz euro nie nale偶y do najlepszych. Gra trafia do mojej osobistej TOP10 i je艣li lubicie euro gry, to Klany Kaledonii na pewno trafi膮 do waszej topki.
[dodatkowe info od Zgreda]
Jestem mi艂o艣nikiem raczej kr贸tkich gier, Azul, Abalone, Sen, czy Kamienie w kieszenie to tytu艂y po kt贸re si臋gam najch臋tniej. Klany Kaledonii to pierwsza od dawna gra euro kt贸ra przypad艂a mi do gustu. Bawi艂em si臋 艣wietnie, cho膰 przy trzyosobowej rozgrywce zesz艂o nam blisko p贸艂torej godziny. Gra nie nu偶y, r贸偶norodno艣膰 akcji sprawia, 偶e mamy wiele mo偶liwo艣ci, a wykonanie robi wra偶enie. Jedyn膮 rzecz膮 kt贸ra mo偶e nieco na pocz膮tku irytowa膰, to nie do ko艅ca intuicyjny mechanizm d贸b przetworzonych, ale po dw贸ch, trzech turach 艂atwo go za艂apa膰. Polecam z przyjemno艣ci膮.
Janek lat 45
Plusy
- Mechanika
- Regrywalno艣膰
- Solidne wykonanie
Minusy
- Tragiczna instrukcja
Przydatne odno艣niki
Dzi臋kuj臋 wydawnictwu Czacha Games za przekazanie egzemplarza do recenzji!